Kan YoÄŸunluÄŸu

Tıp dilinde polisitemia olarak da bilinen kan yoğunluğunun altında yatan pek çok neden olabilir. İçeriğin devamında öncelikle kan yoğunluğunun tanımından ardından nedenleri ve tedavi yöntemlerinden bahsedilmektedir.

Kan YoÄŸunluÄŸu(Polisitemia) Nedir?

Polisitemi kan dolaşımında dolaşan kırmızı kan hücrelerinde artışa neden olan bir durumdur. Polisitemi hastalarının hematokrit, hemoglobin veya alyuvar sayısında normal sınırların üzerinde bir artış vardır. Polisitemi, artmış hematokrit (hematokrit, kırmızı kan hücrelerinin hacminin toplam kan hacmine oranıdır) veya hemoglobin konsantrasyonu (hemoglobin, kandaki oksijenin taşınmasından sorumlu bir proteindir) bakımından raporlanır.

• Hematokrit (HCT): Hematokrit kadınlarda % 48, erkeklerde % 52’den fazla olduÄŸunda polisitemia kanısı konulur.
• Hemoglobin (HGB): Kadınlarda hemoglobin düzeyi 16’dan veya erkeklerde hemoglobin seviyesi 18 ‘den yüksek olduÄŸunda polisitemia tetkikleri düşünülebilir.

Polisitemi iki kategoriye ayrılır; Birincil ve ikincil.

• Birincil Polisitemia: Birincil polisitemide alyuvar hücrelerindeki artış, alyuvar hücresi üretim sürecinde yaÅŸanan problemlerden kaynaklanmaktadır.
• Ä°kincil Polisitemia: Ä°kincil polisitemi, genellikle alyuvar üretimini teÅŸvik eden diÄŸer faktörlerden veya altta yatan durumlardan kaynaklanır.

Kan YoÄŸunluÄŸunun(Polisitemia) Nedenleri Nelerdir?

Birincil polisitemi, yüksek düzeyde kırmızı kan hücresi üretimine neden olan edinilmiş veya kalıtsal genetik mutasyonlara bağlıdır. İkincil polisitemi genellikle kronik hipoksiye (kandaki düşük oksijen seviyesine) yanıt olarak artmış eritropoietin (EPO) üretiminden veya tümörden kaynaklanmaktadır.

Yüksek rakımlarda yaşayan insanlar kan yoğunluğu problemiyle karşılaşabilir. Sanıldığının aksine yükseklik arttıkça oksijen artmaz, azalır. Yüksek rakımlarda kırmızı kan hücresi üretimi, ortamdaki düşük oksijen seviyesini telafi etmek için artar. Uzun süredir devam eden akciğer hastalığından kaynaklanan hipoksi ve sigara kullanımı, polisiteminin yaygın nedenlerinden biridir.

Bu nedenle sigara kullanımı polisitemi için önemli bir risk faktörüdür. Sürekli karbon monoksite maruz kalan, yer altı tünellerinde veya garajlarda çalışan insanlar veya kirli hava sahasının içinde bulunan fabrikalarda çalışan insanlar kan yoğunluğu problemiyle karşılaşabilir.

Kan Yoğunluğunun Semptomları Nelerdir?

Polisitemia hastalarında görülebilen genel semptomları vardır. Bunlardan başlıcaları şunlardır; halsizlik, yorgunluk, baş ağrısı, kaşıntı, morarma, eklem ağrısı, baş dönmesi veya karın ağrısı.

Ne Zaman Doktora Görünmelisiniz?

Durdurulamayan kanama , nefes almakta zorluk, nefes darlığı gibi semptomlar söz konusu olduğunda, doktor tarafından anında değerlendirme yapılması veya acil servise derhal başvurulması gerekir. Polisitemi hastaları, doktorun tavsiyesi üzerine rutin olarak görünmeye gelirler. Genellikle bu hastalar, dahiliye uzmanları, akciğer doktorları veya kan uzmanları tarafından tedavi edilirler.

Polisitemia Hastalığının Tedavisi Nedir?

Polisiteminin tedavisi nedenine bağlıdır. Birincil polisitemi kategorisinde olanlar için kanın pıhtılaşmasını önleyecek ilaçlar üretilmiştir. İkincil polisitemi hastalarında hedef altta yatan durumu tedavi etmektir. Örneğin akciğer veya kalp rahatsızlığı olan hastalarda, kan yoğunluğu oksijen takviyesi ile birlikte uygun şekilde yönetilebilir.