İlacın Vücuttan Atılma Süresi

İlaç tipine göre, ilacın vücuttan atılma süresi de değişkenlik göstermektedir. İlacın kullanımı dört ana evreden oluşur:

• İlacın hasta tarafından alınması ve bünyeye geçişi,
• İlacın vücut tarafından emilimi,
• İlacın alınma sebebini teşkil eden bölgeye dağılımı,
• İlacın vücuttan çıkışı.

İlaçlar hangi yöntem kullanılarak vücuda alınırsa alınsın, sonsuza kadar orada kalmaz. Yapısal olarak vücut, zararlı ya da artık nötrleşen madde ve enzimleri vücuttan atmaya programlanmıştır. Bu nedenle de emilim ve nüfuz aşamalarından sonra ilacın bünyeden çıkışı gerçekleşecektir.

İlacın Vücuttan Atılışı Nasıl Gerçekleşir?

Gerekli şekilde emilim yapıldıktan sonra artık bir işe yaramayan ilaç, öncelikle böbreklerden geçer. Genellikle atılma süreci, ilacın böbreğe ulaşması ile başlamış olur. Böbreklerden süzülen ilaç idrara geçer ve birey tuvalete çıktığında da idrar ya da dışkı yoluyla vücuttan atılır.

Bu süreç tamamen alınan ilacın özelliklerine ve dozuna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Aynı zamanda bireyin metabolizma hızına da bağlı bir durumdur. Birey, sigara ve alkol kullanmaktaysa ilacın etkisi olması gerekenden çok daha az olur. Söz gelimi morfin uygulanan bir kişi sigara kullanır durumda ise, morfin emilim aşamasında daha az etki edecek ya da etkisini hiç göstermeyecektir. Bu durum atılım süreci için de geçerli olmaktadır.

Hangi İlaç Ne Zaman Vücuttan Atılır?

Bu durum bireyin metabolizmasından daha çok, ilacın cinsi ve kullanım nedeni ile ilgilidir. Bazı ilaçlar doğrudan hasarlı bölge tarafından emilip uygulamaya konurken, bazı ilaçlar önce kan damarları içerisinde dolaşmak durumunda kalır. Bu durum da sürecin uzamasının öncelikli nedenidir. Özellikle ağız yoluyla alınan ilaçlar, önce böbreğe ulaşmalı ve burada süzülerek idrara karışmalıdır. Bu esnada ilacın eriyip çözülmesi için mide ile bağırsaklar çaba gösterir.

Kimyasal ilaçların vücuttan atılımı ise daha farklıdır. Kimyasal ilaçların emilimi daha çok ince bağırsak tarafından gerçekleştirilmektedir. İnce bağırsak yapısındaki iç kısımda villus ve mikrovillus adlı bölgeler sayesinde, emilim oldukça hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleşir. Bu bölgeler tarafından emilen kimyasal ilaç daha sonra kılcal damarlara ulaşır ve ardından da kana karışır. Bu esnada vücut için yararı olmayan ilacın içeriğindeki maddeler de atılım için ilgili kısma doğru yola çıkar.

İlaçların atılma süresinde etkili olan bir faktör de, ilacın aç ya da tok karnına alınmış olmasıdır. Aç karnına içilen ilaçların kana daha kolayca ve daha kısa bir süre içinde karıştığı, doğrudan etkisini gösterdiği bilinmektedir.