Radyoterapi Yanıkları

Radyoterapi, X ışını veya farklı radyasyon kaynaklarından elde edilen ışınlar ile tümör hücrelerinin öldürülmesi, büyümesinin önlenmesi ve dokulara yayılımının önlenmesidir.

Radyoterapi, iyonize radyasyonun tedavi etmek amacıyla uygulanmasıdır. Gördüğümüz ışık, radarlar, mikrodalgalar, radyo dalgaları hepsi radyasyondur. Bazı dalgalar insan vücudundaki bazı atomları yerinden oynatarak değişikliğe uğratır ve koruma veya tedavi amacıyla kullanılır. Radyoterapi de kullanılan radyasyon iyonizan radyasyondur. Radyoterapinin diğer isimleri ışın tedavisi, şu an tedavisidir.

Radyoterapi uygulaması ağrı vermez. Birkaç dakika içinde gerçekleşir. Tümör hücrelerinin olduğu bölgeye uygulanır. Tümör hücrelerinin olduğu yerde normal sağlıklı hücreler de bulunur. Radyoterapiden normal, sağlıklı hücreler de etkilenir. Fakat tümör hücreleri daha çok etkilenir. Ayrıca normal hücreler hızlıca kendini onarabilir.

Radyoterapinin Yan Etkileri

Radyoterapi işlemi sırasında yan etkiler görülebilir. Fakat bu yan etkilerin çok büyük çoğunluğu geçicidir. Tedavi sırasında kalıcı yan etkiler çok nadiren görülebilir. Ayrıca radyoterapi alan hastalar çevrelerine radyasyon yaymazlar ve çevrelerindeki kişiler için sıkıntı yaratmazlar. Sadece hamile ve emziren annelere bu tedavi şekli uygulanmaz. Tedavinizin planını ve dozlamasını doktorunuz yapacaktır. Bu alandaki radyasyon onkolojisi uzmanı, medikal fizik uzmanı size her konuda yardım edecektir.

Radyoterapi uygulaması sırasında oluşabilecek yan etkileri en aza indirmek için hafta içi 5 gün uygulanır ve hasta haftasonları dinlendirilir. Yan etkiler en başta görülmez. Sonrasında doz arttıkça gözlenir. İlaçlarla ve tedaviye kısa kısa aralıklar verilerek bu yan etkiler kaldırılabilir veya en aza indirilebilir.

Radyoterapi Sırasında Ciltte Görülen Yan Etkiler

Tedavinin ileriki dönemlerinde görülür. Kasık, boyun ve koltuk altı bölgesinde daha fazla görülür. Güneş yanığı gibi ufak ufak şikayetlerle başlar. Daha sonralarda ise açık yaralara, su toplayan yaralara kadar gidebilir. Bu durumda tedaviye ara vermeniz gerekebilir.

Doktorunuza sormadan kesinlikle pansuman yapmayınız, krem sürmeyiniz. Bu ciltteki yanıklar, yaralar tedavi bittikten 3-4 hafta sonra geçer. Tedaviden sonra kalıcı koyu lekeler kalabilir veya radyoterapi uygulanan bölge daha koyu renkte ve sert deri olarak kalabilir. Ayrıca uygulanan bölgedeki kıllar dökülebilir.

Radyoterapi Sırasında Baş ve Boyunda Görülen Yan Etkiler

Baş bölümünde özellikle ağızda yan etkiler görülür. Dişlerinizde çürüme eğilimi artar. Tedavi süresince ve tedaviden bir süre sonra diş müdahalesi uygulanamaz. Bu nedenle radyoterapi öncesinde mutlaka diş kontrolü yaptırınız. Tedavi süresince ağız içinde ve diş etlerinde yaralar olabilir.

Doktorunuzun önerdiği ilaçları kullanarak geçirebilirsiniz. Ayrıca ağız içinde ve çene altındaki tükrük bezlerinizi etkilediği için ağız kuruluğu ve yutma güçlüğü yapar. Bu gibi durumlarda doktorunuzun tavsiyesi ile tedaviye ara vermek ya da ilaç kullanmanız gerekebilir. Ayrıca ağızda mantar enfeksiyonları da gelişebilir. Tüm bunlar sonucunda yeme içme güçlüğü çekebilirsiniz. Böylece kilo kaybı yaşarsınız. Doktorunuzla sürekli iletişim halinde olunuz.

Radyoterapi Sırasında Göğüs Bölgesinde Oluşabilecek Yan Etkiler

Tedavi süresinden kısa bir süre sonra nefes daralması, kuru öksürük olabilir. Ayrıca katı yiyecekleri yutma da zorlaşır. Bu durumda doktorunuzun önerdiği ilaçları kullanmanız gerekebilir veya tedaviye ara verebilirsiniz. Bu belirtiler gittikçe azalır ve tedavi bitiminden sonra tamamen geçmiş olur.

Radyoterapi Sırasında Karın Bölgesinde Oluşabilecek Yan Etkiler

Tedavi süresince bulantı olması ve sonrasında kusma olması çok normaldir. Bunlara bağlı olarak kilo kaybı da görülebilir. Bunlar için doktorunuzun tavsiyelerine uyunuz. Radyoterapi bitiminde böyle şikayetleriniz kalmayacaktır. Ayrıca ishal, şişkinlik veya mide krampları da görülebilir. Tedaviden sonra bunlar da tamamen geçecektir. Bol bol su içerek belirtileri biraz hafifletebilirsiniz.

Radyoterapi Sırasında Kan Hücrelerinde Oluşabilecek Yan Etkiler

Bu kan hücrelerindeki yan etkiler çok farklı şekillerde görülebilir. Bu nedenle radyoterapi süresince düzenli olarak kan sayımı yaptırılmalıdır.

Radyoterapi Süresince Yan Etkiler için Tedaviler

• Cildinizi güneş ışığına direkt maruz bırakmayınız. Tedavi bittikten sonra da en az 30 koruma faktörlü kremler kullanmalısınız.
• Ilık suyla duş alınız. Tedavi gördüğünüz alanı hafifçe kurulayınız.
• Doktorunuz önermediği sürece radyoterapi uygulanan alana krem, ilaç sürmeyiniz. Ayrıca doktorunuzun önermediği ilaçları asla kullanmayınız.
• Cildinizi sıkan ve tahriş eden giysilerden kaçının. Rahat ve hafif kıyafetleri tercih edin.
• Radyoterapi uygulanan alana buz ve sıcak koymayınız. Ayrıca tedavi alanına masaj yaptırmayınız.
• Tedavi süresi boyunca denize veya havuza girmekten kaçının veya doktorunuza sorun.
• Cildinizde oluşan kızarıklık, ateş, ağrı, şişlik, ıslaklık ve akıntı gibi her sorunda mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Sağlıklı günler dileriz.